เทศกาลพระพิฆเนศจตุรถี – กันยายน รวม 0 วัน เป็นเทศกาลเฉลิมฉลองอันยิ่งใหญ่ขององค์พระพิฆเนศ โดยเชื่อว่าถึงเวลาที่เราจะเข้าใกล้องค์พระพิฆเนศมากที่สุด รวบรวมเครื่องบูชาพระพิฆเนศ ข้าพเจ้าต้องการอะไรบ้าง? วิธีบูชาพระพิฆเนศ วันพระพิฆเนศ จตุรถี ควรทำอย่างไร
พระพิฆเนศจตุรถี เป็นเทศกาลประจำปีเพื่อสักการะพระพิฆเนศ แต่ละปีจะไม่ตรงกัน โดยจะอยู่ในช่วงระหว่างเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม ซึ่งในปี ที่จะตรงกับนั้น วันอังคารที่ กันยายน – พฤหัสบดีที่ กันยายน รวม 0 วัน
สำหรับเทศกาลคเณศจตุรถี ถือเป็นเทศกาลเฉลิมฉลองอันยิ่งใหญ่ขององค์พระพิฆเนศ เชื่อกันว่านี่คือเวลาที่เราจะใกล้ชิดพระพิฆเนศมากที่สุด เพราะถือเป็นเวลาที่พระองค์เสด็จลงมายังโลกมนุษย์ในเวลานี้ บรรดาผู้ศรัทธาต้อนรับพระองค์ด้วยการถวายเครื่องบูชาในช่วงเทศกาลนี้
อย่างไรก็ตาม พระคเณศจตุรถีในตำราบางเล่มว่ากันว่าเป็น “วันประสูติ” ขององค์พระพิฆเนศซึ่งมีคัมภีร์มากมายหลายตำราและไม่ตรงกัน แต่ในที่นี้หมายถึง “วันพระคเณศชยันตี” ซึ่งระบุว่าเป็นองค์พระพิฆเนศ วันประสูติพระพิฆเนศ ตามความเชื่อของชาวฮินดูในรัฐมหาราษฏระซึ่งถือเป็นรัฐที่บูชาพระพิฆเนศและสักการะอย่างเคร่งครัด
ในช่วงเทศกาลนี้ผู้ที่เชื่อในพระพิฆเนศจะถูกหล่อขึ้นจากพื้นดิน ในช่วงเทศกาล ในแต่ละวันจะมีการสวดภาวนา พิธี ถวายสิ่งของต่างๆ ทั้งผลไม้ ขนมหวาน เช่น ลาดู โมทากะ ยาแพรก ดอกชบา และใบไม้มงคลต่างๆ เมื่อบูชาเสร็จแล้วจะส่งเสด็จกลับสวรรค์โดยนำเทวรูปที่บูชามาลอยน้ำ พิธีนี้เรียกว่า พระพิฆเนศวิศล
ทำบุญเล็กๆ น้อยๆ ตามความสะดวกโดยเลือกที่จะเป็น
- ถวายภัตตาหาร วัน และทำนิมิตเพื่อส่งเสด็จฯ
- พิธีสักการะ วันครึ่ง และวิสัชนาส่งเข้าเฝ้าพระองค์
- ถวายภัตตาหาร วัน และถวายนิมิตเพื่อส่งเสด็จฯ
- ถวายภัตตาหาร วัน และนิมิตส่งเสด็จพระองค์
- ถวายภัตตาหาร วัน และถวายนิมิตเพื่อส่งเสด็จฯ
กระบวนการนิมิตคือการนำรูปดินเผาที่เราสักการะตั้งแต่วันแรกของเทศกาล (อำนาจของพระพิฆเนศสถิตอยู่) เมื่อสิ้นสุดเทศกาลก็ส่งเสด็จไปเยี่ยม (ส่งพลังกลับคืนมา)
- พระพิฆเนศที่เราบูชาที่บ้านเป็นประจำ
- โต๊ะเล็ก หรืออาสนะ/ผ้าปูที่นอน นิยมสีแดง/ส้ม
- ข้าวขาวที่เราใช้หุงตามปกติ
- ถ้วยน้ำพร้อมช้อนสะอาดสำหรับตักเทวรูปในระยะต่างๆ
- น้ำปัญจมารัตน์ (นม โยเกิร์ต เนย น้ำผึ้ง น้ำตาล หรือน้ำอ้อย)
- น้ำสะอาดสำหรับล้างรูปเคารพ
- ได้เตรียมผ้าสะอาดเช็ดองค์พระ
- ผ้าสำหรับประดับรูปเคารพ ผ้านุ่ง ผ้าคลุมหน้า หรือหากไม่มีอาจใช้ด้ายฝ้ายสีแดงหรือย้อมให้ฉีกเป็นเส้นให้พอดีกับรูปเคารพ สำหรับรัดแทนผ้าต่างๆ
- ผงจิ้ม ผงสินธุ ผงคำคำ ผงพระจันทร์ (ถ้าหาได้หมดก็ดีหาไม่ได้ก็หาได้ก็พอแล้ว)
- น้ำหอมสำหรับประพรมรูปเคารพ
- เครื่องประดับ เช่น สร้อยคอ กำไล สำหรับประดับรูปเคารพ หากไม่มีอาจเสนอเป็นเหรียญเงิน เหรียญทอง หรือข้าวสาร (ใช้แทนของมีค่าได้)
- พวงหรีดดอกไม้
- ธูปหรือกำยาน
- สัญญาณเตือนหรือเทียน
- ผลไม้ตามฤดูกาล
- ขนมหวาน ขนมหวาน lu mok
- หมาก หมาก หญ้า
เริ่มบูชาในวันอังคารที่ กันยายน แนะนำให้ทำในตอนเช้า แต่หากไม่สะดวกจริงๆก็สามารถเลือกเวลาที่สะดวกแทนได้
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ข้าพเจ้าขอเชิญประทับบนแท่นบูชาที่เตรียมไว้
หรืออาสนะที่เตรียมไว้ นำข้าวหรือดอกไม้มาโรยบนแท่นบูชาหรือจะจัดเป็นรูปสวัสดิกะก็ได้ และวางรูปเคารพนั้นไว้
“โอม ศรีพระพิฆเนศ นะมะหะ” ข้าพเจ้าถวายน้ำล้างพระบาท เอาช้อนน้ำวนมาวางที่เท้าองค์พระ ครั้ง แล้วเทลงบนเท้าหรือหน้าองค์พระ
“โอม ศรีพระพิฆเนศ นะมะหะ” ข้าพเจ้าถวายน้ำล้างมือต่อหน้าพระองค์ นำช้อนน้ำวนมาไว้ที่มือพระ ครั้งแล้วเทลงไปที่มือ ข้างใดข้างหนึ่งหรือข้างหน้ารูปเคารพ
“โอม ศรีพระพิฆเนศ นะมาหะ” ข้าพเจ้าถวายน้ำเพื่อชำระพระโอษฐ์ของพระองค์ นำช้อนน้ำวนเข้าปากองค์พระ ครั้งแล้วเทเข้าปาก หรือต่อหน้าเทวรูป
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ข้าพเจ้าถวายน้ำแด่องค์พระผู้เป็นเจ้า ถวายน้ำสะอาดหรือนม หรือถวายน้ำปัญจมารัตเพื่อสรงพระรูปเคารพ หลังจากอาบน้ำให้ล้างด้วยน้ำสะอาด เช็ดพระให้สะอาด เชิญพระกลับมาที่แท่นบูชา (ถ้าไม่ล้างที่ตัวสามารถนำน้ำสะอาดมารอบองค์แล้วเทลงด้านหน้าได้เช่นกัน)
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ขอถวายผ้าผืนหนึ่ง ให้เขานำผ้าคลุมหรือผ้านุ่งที่เตรียมไว้มาถวายแก่รูปเคารพ จะนุ่งห่ม หรือคลุมหน้าก็ได้
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ข้าพเจ้าขอถวายเครื่องหอมและผงเจิมแด่องค์พระผู้เป็นเจ้า นำผงเจิม เช่น ผงพระจันทร์ ผงคำคุม ผงสินธุ มาเจิมรูปเคารพ ประพรมน้ำหอมบนรูปเคารพ
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ข้าพเจ้าถวายเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่าง ๆ แด่พระองค์ โดยนำเครื่องประดับที่เตรียมไว้ เช่น สร้อยคอ กำไล มาสวมติดองค์พระ หรือวางไว้เบื้องหน้า
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ข้าพเจ้าน้อมถวายพวงมาลัยดอกนี้แด่พระองค์ นำดอกไม้มาลัยที่เตรียมไว้ เสนอบทกลอนแก่ไอดอล
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ข้าพเจ้าขอถวายเครื่องหอม และกำยานนี้แก่ท่าน จงนำธูปหรือกำยานไปถวายแก่รูปเคารพ
“โอม ศรีคเณศยา นะมะหะ” ข้าพเจ้าขอถวายประทีปแด่องค์พระผู้เป็นเจ้า ทรงนำตะเกียงหรือเทียนมาถวายองค์พระ
“โอม ศรีคเณศญาณมหา” ขอถวายผลไม้ตามฤดูกาลนี้ พร้อมขนมต่างๆ มาให้ โดยนำผลไม้ต่างๆ ที่เตรียมไว้ถวายแก่รูปเคารพ ถ้ามีถาดหลายถาด ให้ตักน้ำใส่ผลไม้ ขนมหวาน แล้วราดน้ำหน้าองค์พระ
“โอม ศรีคเณศยา นะมหา” ข้าพเจ้าถวายหมากและหญ้าแพรกแด่พระองค์ นำหมากและหญ้าแพรกที่เตรียมไว้ไปถวายแก่รูปเคารพ
สวดมนต์ บูชา สรรเสริญ ด้วยบทสวดหรือบทสวดต่างๆ หรือบทสวด 0 บท เป็นต้น
สวดมนต์และถวายไฟแก่รูปเคารพ
พิธีนี้สามารถปฏิบัติได้ตลอดเทศกาลพระพิฆเนศจตุรถี ถ้าไม่สะดวกก็ทำเท่าที่เราทำได้ ของเซ่นไหว้สามารถลดหรือเพิ่มได้ ขึ้นอยู่กับบุคคลที่ถวาย อาจทำทุกขั้นตอนทุกวัน หรืออาจจะแค่ทำวันแรกก็ได้ และวันสุดท้ายวันอื่นๆก็อาจแค่สวดมนต์ถวายผลไม้ขนมหวานโดยไม่ต้องอาบน้ำเช่นกัน